Przychodzi czasem taki moment, gdy nauczyciel lub rodzic po prostu nie ma sił, aby samemu wymyślać czy przygotowywać zadania ćwiczące język obcy, nie mówiąc już o rozwijaniu kreatywności. W takich chwilach z pomocą przychodzi technologia, a zwłaszcza genialna (i całkowicie darmowa!) stronka Class Tools, która jest kopalnią pomysłów na kreatywne zadania. Znajdziesz tam różnego rodzaju generatory (np. crossword generator, QR treasure hunt generator) oraz przydatne narzędzia (np. random name picker, countdown timers), ale możesz też zachęcić swoich uczniów czy dzieci do twórczej zabawy. Poniżej znajduje się moja subiektywna lista najlepszych narzędzi ćwiczących umiejętności przydatne do rozwijania kreatywności oraz pomysły, jak możesz wykorzystać je na swoich zajęciach czy w domu.

Kreatywne generatory

• Fakebook – w swoim wyglądzie przypomina profil na Facebooku, więc można użyć go do opisu siebie, wymyślonej bądź znanej postaci, co z kolei można wykorzystać do prezentacji rezultatów webquest; opcja „add a post” może być również wykorzystana do opisu wydarzeń, w których uczniowie brali udział wspólnie bądź w swoim czasie wolnym (np. w trakcie ferii).
• Twister – te narzędzie pozwala na stworzenie postu podobnego do tego z Twittera, co może być użyte do podsumowania lekcji bądź streszczenia przeczytanej lektury (mają do tego tylko 140 znaków!); możesz wykorzystać je również do powtórzenia: uczniowie tworzą posty na zadany temat i z użyciem odpowiedniej struktury gramatycznej, a po wydrukowaniu i rozwieszeniu w sali inni dodają do tego hasztagi.
• SMS generator – jak nazwa sama wskazuje, dzięki temu generatorowi można stworzyć dialogi w formie chatu sms-owego, zarówno pomiędzy wymyślonymi postaciami, jak i tymi historycznymi; jest to ciekawy sposób na zaprezentowanie poznanych słów czy struktur gramatycznych, jak również faktów z życia znanych osób; istnieje także możliwość wygenerowania kodu QR z tym dialogiem.
• Headline generator, Breaking news generator – obydwa te narzędzia możesz wykorzystać na dwa sposoby, czyli albo tworzysz nagłówek bądź informacje „z ostatniej chwili”, a wówczas uczniowie rozwijają temat w formie pracy pisemnej (odważni mogą to nawet odegrać lub nagrać), albo sami je tworzą jako podsumowanie jakiegoś wydarzenia czy przeczytanego tekstu.

Kreatywne prezentacje

• 3D gallery – te niepozorne narzędzie do tworzenia wirtualnego muzeum z obrazami i ich opisami może okazać się bardzo przydatne do wywołania dyskusji na jakiś temat, podczas której uczniowie muszą odgadnąć powiązania między nimi czy też przewidzieć ich znaczenie; zadaniem uczniów może być także zwykły opis obrazków czy ułożenie z nimi historyki (ustne i/lub pisemne).
• Lights out – te narzędzie można wykorzystać do spekulacji na temat tego, co jest na obrazku, gdyż jest on przysłonięty i widać jedynie jego fragment oświetlony wirtualną pochodnią; oczywiście możesz go również użyć do powtórzenia słówek, gdy wrzucimy kolaż złożony z kilku zdjęć, czy stworzenia historyjki na podstawie nowych fragmentów obrazka.
• PostIt, Timeline tool, Qwikslide, BrainyBox, Burger diagram template – jest to jedynie wybór spośród wielu narzędzi, które można wykorzystać do wizualnego przedstawienia informacji w nieco mniej klasyczny sposób, dzięki czemu uczniowie lepiej zrozumieją materiał i zapamiętają go przed testem; oczywiście możesz poprosić uczniów o przygotowanie takich prezentacji, którymi podzielą się w małych grupach lub na forum klasy.
• Movie text scroller – genialne narzędzie, które może nie ćwiczy za bardzo kreatywności, ale dzięki niemu można zamienić dowolny tekst (np. o sobie) w czołówkę ze „Star Wars” wraz ze słynną ścieżką dźwiękową; uczniowie mogą na jego podstawie wykonać typowe zadania na rozumienie tekstu albo sami mogą przedstawić w tej formie swój dowolny tekst.

Kreatywne gry

• Connect fours – narzędzie do stworzenia gry w formie quizu, w którym należy pogrupować słowa w 4 kategorie (masz na to aż 2,5 minuty i dowolną liczbę prób) oraz nazwać, co je ze sobą łączy, czyli jest to ciekawa alternatywa dla ćwiczeń typu „odd one out”; możesz ją oczywiście wykorzystać w trakcie powtórzenia, ale również użyć do kalambur w wersji z opisem wyświetlonych słówek.
• Dustbin game generator – kolejne narzędzie do stworzenia gry, w której przeciąga się słówka lub zdania do odpowiedniego „kosza”, czyli je kategoryzuje; plusem tej gry jest to, że możesz zapisać ją jako URL, czyli przykładowo zaszyfrować ją w kodzie QR do rozdania uczniom jako pracę domową.
• Arcade game generator – narzędzie do stworzenia swoich wersji 5 popularnych gier (Pong, PacMan, Manic Miner, Wordshoot, Asteroids) oraz flashcards, dzięki którym w przyjemny sposób sprawdzisz wiedzę swoich uczniów w trakcie powtórzenia; możesz też podzielić klasę na 5 grup i poprosić o przygotowanie materiałów do stworzenia tych gier, w które zagrają na swoich komórkach tuż przed testem.

Jak widać strona Class Tools kryje w sobie narzędzia do ćwiczenia nie tylko zdolności językowych, ale i krytycznego myślenia, spostrzegawczości oraz pomysłowości, które są niezbędne do rozwijania kreatywności. Które z nich najbardziej Ci się podoba? Czy pozwoliłbyś / pozwoliłabyś korzystać z nich na swoich zajęciach lub w domu? Podziel się przemyśleniami w komentarzu!

Jeżeli trafiłaś (czy też trafiłeś) na tego bloga, to na pewno jesteś nauczycielem, który nieustannie poszukuje nowych pomysłów oraz nie boi się próbować nowych rzeczy, w tym nowoczesnych technologii. Co jednak zrobić, aby wyzwolić kreatywność w naszych uczniach lub dzieciach, nie posiadając fortuny do wydania na gadżety, albo nie posiadając jakichkolwiek zdolności manualnych? Rozwiązaniem może okazać się strona Festisite, oferująca kilka ciekawych i przede wszystkim darmowych szablonów, które z powodzeniem można wykorzystać na zajęciach języka obcego, jak również do wspólnych zabaw w domu.

Instant Creativity

W tej zakładce możesz stworzyć swoje własne banknoty, karty do gry, różne dokumenty, kody QR z dowolnym zdjęciem czy przerobić logo znanych firm. Znajdziesz tutaj również generator, który zamieni tekst w labirynt, spiralę czy chmurę wyrazową, albo stworzy rebusy po angielsku. A jeżeli ktoś chce zrobić sobie ciekawe zdjęcie profilowe bądź zamienić je w animowanego gifa, to też warto odwiedzić tą zakładkę. Jak wykorzystać to na zajęciach językowych?

• Banknoty możesz wykorzystać w trakcie jakiejś gry planszowej (np. Grammar City, która w przyjemny sposób ćwiczy dowolne zagadnienia z gramatyki, a jest dostępna za darmo na stronie All Things Grammar)

• Karty do gry możesz wykorzystać do dobierania uczniów w pary czy grupy, np. dama kier pracuje z damą trefl, albo uczeń pracuje z osobą, której twarz widnieje na wylosowanej karcie

• Uczniowie mogą stworzyć sobie nowojorskie czy brytyjskie prawo jazdy, aby przećwiczyć podawanie danych osobowych (prawdziwych bądź zmyślonych) w dialogu z policjantem

• Możesz stworzyć list gończy dla każdego ucznia lub znanej osoby i później przećwiczyć opisywanie wyglądu, albo pisanie zarzutów w języku formalnym, co może być też wykorzystane na godzinie wychowawczej

• Zamiast prosić o zapisanie nazwy strony internetowej (nawet skróconej w Bit.ly) z pracą domową czy ciekawymi materiałami dodatkowymi dla uczniów, stwórz swój oryginalny kod QR i poproś o wklejenie go do zeszytu

• Logo znanych firm czy marek produktów możesz tak przerobić, aby później zrobić z nich quiz sprawdzający ich znajomość, albo uczniowie sami przerabiają te logotypy i wyjaśniają ich znaczenie 

• Labirynt, spiralę czy chmurę wyrazową możesz wykorzystać do przewidywania, o czym będzie tekst, który za chwilę uczniowie przeczytają, albo po prostu przećwiczyć za ich pomocą pisownię znajdujących się tam słówek

• Rebusy możesz wykorzystać w trakcie powtórzenia słownictwa tak, że uczniowie muszą najpierw odgadnąć zaszyfrowane słowo zanim zrobią z nim inne typowe zadania z książki lub ułożą z nim zdanie czy historyjkę

• Dzieciaki z chęcią zobaczą też szalone zdjęcie czy gifa swoich kolegów, pokojów, ulubionych miejsc, itd., nie mówiąc już o nauczycielu, czym można zdobyć serca zwłaszcza nastolatków

Poems & Rhymes

Jeżeli chcesz poćwiczyć „writing”, a przy okazji wyzwolić zwłaszcza w nastolatkach kreatywność, to mogą oni spróbować swoich sił w pisaniu wierszy po angielsku, co wcale nie jest takie trudne, jak się wydaje. We wskazanej powyżej zakładce znajdziesz „Rhyming Dictionary”, dzięki któremu w łatwy sposób można odnaleźć rymy do napisania samodzielnego wiersza, który później można opublikować i otrzymać feedback albo poczytać czyjeś dzieła. Jeżeli jest to zbyt trudne zadanie dla Twoich uczniów czy dzieci, to mogą najpierw stworzyć wiersz miłosny albo wiersz do Św. Mikołaja w generatorach (w zakładce Festivities), gdzie ich zadaniem będzie jedynie wybranie wersów spośród dostępnych opcji. Zabawa gwarantowana!

Warto pamiętać, że wszystkie powyższe szablony są absolutnie za darmo (nie trzeba nawet zakładać konta, aby z nich skorzystać), swoje dzieło można ściągnąć jako PNG lub PDF, wydrukować albo pochwalić się nim na Facebook, Twitter czy Pinterest. Jest to więc idealne rozwiązanie dla nauczycieli czy rodziców, którzy nie boją się technologii i chcą wykorzystać ją do rozwijania nie tylko swojej kreatywności, ale i swoich uczniów czy dzieci, gdy pozwolimy im od czasu do czasu zaszaleć ze stronką Festisite. Zatem do dzieła! Oczywiście zachęcam do podzielenia się swoimi wrażeniami czy dziełami w komentarzu.

W dzisiejszych czasach trudno jest uciec od nowoczesnych technologii, gdyż są one wszechobecne i przenikają wszystkie sfery naszego życia, a nasze dzieci czy nasi uczniowie obcują z nimi od urodzenia. Niektórzy nazywają ich "digital natives", gdyż nawet moja niespełna 2-letnia córeczka potrafi już przewijać zdjęcia w moim telefonie (chociaż jej tego nie uczyłam i zabraniam), co budzi niepokój niektórych rodziców czy nauczycieli. Czy rzeczywiście technologia "odmóżdża" oraz pozbawia kreatywności? Czy ten strach jest podyktowany realnym zagrożeniem czy też jedynie faktem, że większość z nas jest zapewne "digital immigrants", gdyż nieco później wkroczyła w świat technologii? Nie istnieje jedna prosta odpowiedź na te pytania, gdyż debata na ten temat nadal trwa, ale postaram się pokazać, w jaki sposób używać technologii w domu i szkole, aby nie tylko nie zabić w dzieciach kreatywności, ale i ją rozwijać.

#1 Obudź emocje

Dlaczego technologia (zwłaszcza gry komputerowe) jest tak atrakcyjna w oczach dzieci czy młodzieży? Ponieważ wzbudza emocje! Przypomnij sobie, jak się czujesz wygrywając w jakiejkolwiek grze albo uzyskując "like" chociażby swojego zdjęcia, a następnie postaraj się wzbudzić te pozytywne emocje w uczniach czy dzieciach. Na rynku istnieje mnóstwo gier oraz aplikacji wspierających proces uczenia się (szczególnie języków obcych), które łączą w sobie naukę z zabawą, a dzięki temu zachęcają do samodzielnego zdobywania wiedzy i wykorzystywania jej w kreatywny sposób. Nie wierzysz mi, to zobacz jakie światy są w stanie zbudować dzieci w grze Minecraft, a większość gier jest w języku angielskim, więc wielu z nich zaskoczy Cię znajomością słownictwa. Możesz chociaż pobawić się takimi aplikacjami, jak Let's Draw It czy Quick, Draw, które nie tylko przypominają znane i lubiane kalambury, ale też zachęcają do wyrażania myśli obrazami, a to jak wiesz pobudza kreatywność.

#2 Ułatwiaj sobie życie

Każdy wynalazek, a nawet najmniejszy gadżet powstał po to, aby było nam w życiu łatwiej, dlaczego więc nie wykorzystać technologii w szkole do nauczania i pracy, czy w domu do radzenia sobie w trudami rodzicielstwa! Wyobraź sobie (albo przypomnij), jak ciężko jest zdobyć pomysły na ciekawe zajęcia językowe czy zabawy z dziećmi nie mając dostępu do internetu. Dzieci i młodzież tym bardziej nie wyobrażają sobie życia bez internetu (o czym przekonasz się w moim quizie), więc warto wykorzystać go nie tylko jako źródło wiedzy czy rozrywki, ale i inspiracji do własnej twórczości. Można przykładowo zajrzeć na stronę Read Write Think, która jest pełna pomysłów na tworzenie chociażby wierszy czy prozy, rozwijanie krytycznego myślenia, ale też zadań ćwiczących znajomość języka angielskiego. Oczywiście sprzęty mają to do siebie, że często się psują i mogą nas zawieść, ale to zmusza do otwartości umysłu oraz improwizacji, a jak wiesz są to ważne umiejętności dla rozwijania kreatywności.

#3 Zainspiruj (się)

Technologia umożliwia nie tylko powstawanie przeróżnych wytworów naszej wyobraźni, ale również pozwala dzielić się nimi ze znajomymi, rodziną czy ludźmi z całego świata w sposób, który byłby niemożliwy jeszcze chociażby 20 lat temu. Dlaczego jest to takie ważne? Ponieważ może to zainspirować Ciebie oraz innych! Zamiast wkładać swoje pomysły na zajęcia czy zabawy do szuflady, możesz podzielić się nimi w internecie (chociażby w komentarzu czy na moim profilu FB), a zamiast wyrzucać prace swoich uczniów czy dzieci do kosza, możesz podzielić się nimi ze światem. Do tego celu idealna będzie strona Creatubbles, która jest nie tylko źródłem inspiracji do tworzenia kreatywnych zadań, ale również jest platformą do pokazywania swoich dzieł oraz wymiany doświadczeń, a jak wiesz tylko pomysły przedstawione innym ludziom mogą być uznane za kreatywne.

#4 Poszerzaj horyzonty

Gdybym powiedziała, że jeszcze rok temu nie miałam bladego pojęcia o blogowaniu, tworzeniu stron internetowych czy grafik, a teraz prowadzę tego bloga i stworzyłam go sama od podszewki, to pewnie nikt by mi nie uwierzył. A tak było! Wszystko zaczęło się od śledzenia innych blogów nauczycielskich i parentingowych, które zainspirowały mnie do własnej radosnej twórczości i tak samo Twoi uczniowie czy dzieci mogą złapać bakcyla przeszukując internet. Co więcej, technologie AR (augmented reality, czyli rozszerzona rzeczywistość) czy VR (virtual reality, czyli wirtualna rzeczywistość) mogą naprawdę zmienić nasz sposób postrzegania świata oraz wyzwolić w nas twórcze myślenie. Czy to będą niewinne gry z Pokemon Go uczące uważności, czy też zachęcimy dzieci do tworzenia swoich własnych wirtualnych światów w Aurasma, wszystko to poszerzy ich horyzonty i zachęci do kreatywności.

#5 Zachowaj równowagę

Tak jak ze wszystkim w życiu, używając technologii w szkole czy w domu należy przede wszystkim zachować zdrowy rozsądek oraz zadbać o równowagę. Mądre powiedzenie mówi - jeżeli nie możesz ich pokonać, to przyłącz się do nich - więc zamiast walczyć z zamiłowaniem dzieci do gier komputerowych czy internetu, wybierz im takie rozwiązania, które pobudzą ich wyobraźnię, a przy okazji czegoś nauczą. W kolejnych wpisach (oraz na swoim fanpage) przedstawię w szczegółach kilka pomysłów na wykorzystanie dostępnych stron internetowych czy aplikacji do rozwijania kreatywności. Ale pamiętaj, żeby równoważyć takie zadania z użyciem technologii ich analogowymi kuzynami, a jeżeli wykorzystujesz gry czy aplikacje jako urozmaicenie zajęć czy dla zabicia czasu w domu, to tyle samo czasu przeznacz na zajęcia kreatywne.

A jakie jest Twoje zdanie - czy powinniśmy używać technologii na zajęciach językowych albo pozwalać dzieciom na korzystanie z nich w domu? Czy technologia zabija kreatywność, czy jednak przekonałam Ciebie, że może ją równie dobrze rozwijać?

Ech, te noworoczne postanowienia - że przejdziesz na dietę, że rzucisz palenie, że zmienisz pracę na lepszą - a później jak zwykle i tak nic z tego nie wychodzi. Nauczyciele nie są w tym względzie wcale lepsi i chociaż nie raz obiecują sobie, że będą pracowali mniej lecz efektywniej, to często nie dotrzymują danego sobie słowa. Jeżeli należysz do tej grupy "łamaczy postanowień", a chcesz stać się w tym roku bardziej kreatywnym nauczycielem czy rodzicem, to zapoznaj się z poniższymi 5 prostymi krokami, które pozwoliły mi wyjść z tego zaklętego koła.

#1 Mów tak

Ile razy zdarzyło się, że ktoś zaproponował Ci udział w jakimś ciekawym projekcie albo złożył Ci inną propozycję nie do odrzucenia, ale zrezygnowałaś ze względu na strach przed nieznanym czy porażką? Wyobraź sobie, jak wyglądałby świat, gdyby Leonardo da Vinci bał się krytyki albo bracia Wright poddali się po pierwszym niepowodzeniu. Ja przez długi czas też obawiałam się zmienić pracę czy założyć bloga zakładając, że pewnie i tak nic z tego nie wyjdzie, ale później poznałam zasady myślenia dywergencyjnego i zaczęłam po prostu mówić "tak". Na początek możesz popróbować tego podejścia i wyznaczyć sobie np. 30 minut, w czasie których będziesz zgadzać się na absolutnie wszystkie propozycje czy pomysły, z jakimi się spotkasz. Idąc za radą Eleanor Roosevelt "każdego dnia rób jedną rzecz, która cię przeraża", a wkrótce zobaczysz jak wiele rzeczy zaczyna zmieniać się w Twoim życiu i dzięki temu zyskasz odwagę, która jest potrzebna do bycia kreatywnym.

#2 Popełniaj błędy

Patrząc na dzieła znanych twórców czy czytając blogi popularnych nauczycieli pewnie sobie myślisz, że nie popełnili oni w swoim życiu żadnych błędów, a ich praca była usłana różami. Założę się, że Pablo Picasso zniszczył niejeden swój obraz, a Nikola Tesla schował do szuflady wiele pomysłów na wynalazki, ale nie poddawali się i przekuli te porażki w sukces. Ileż moich pomysłów trafiło do kosza albo ich realizacja skończyła się nie tak, jak to sobie zaplanowałam, a mimo wszystko dalej wymyślam nowe sposoby na rozwijanie kreatywności, gdyż to również rozwija moją własną kreatywność. Możesz nawet spróbować wyznaczyć sobie tzw. mistake quotient i specjalnie popełniać wyznaczoną liczbę błędów, aby zabić w sobie perfekcjonistę, który potrafi skutecznie blokować twórcze myślenie. Jeżeli na co dzień zaczniesz stosować myślenie konwergencyjne, to wszelkie porażki czy problemy zaczniesz traktować jako okazje do szukania nowych rozwiązań, a to jest prosta droga do kreatywności.

#3 Baw się

Praca nauczyciela czy bycie rodzicem pewnie nie kojarzy Ci się z dobrą zabawą, gdyż wielu z nas po prostu zapomniało, jak to jest cieszyć się życiem czy drobnostkami. Pomyśl sobie, że nawet Michał Anioł czy Albert Einstein byli kiedyś dziećmi, ale być może nie zabili w sobie umiejętności czerpania przyjemności z tego, co robią. Jedną z zalet pracy z małymi dziećmi jest dla mnie przypomnienie sobie, że praca może być pełna śmiechu, co inspiruje mnie do tworzenia kreatywnych pomysłów na zajęcia czy szalonych zabaw z moją córeczką. Spróbuj czasami użyć wyobraźni czy odnaleźć w sobie dziecięcą radość, albo chociaż od czasu do czasu poimprowizuj w pracy czy w domu, aby uwolnić swój umysł od blokad kreatywności. Znajdź sobie chociaż jakąś odskocznię w postaci hobby, albo zacznij robić po prostu to, co naprawdę kochasz, a wówczas nie przepracujesz ani jednego dnia w swoim życiu.

#4 Bądź zorganizowany

Gdy słyszysz słowo "geniusz", to przed oczyma pojawia Ci się zapewne chaotyczny artysta z potarganymi włosami i jeszcze mniej uczesanymi myślami. Nic bardziej mylnego! Ileż cierpliwości musiał mieć w sobie Claude Monet, aby namalować swoje dzieła, albo Isaac Newton zanim odkrył prawo grawitacji. Pisanie bloga, pracując na 1,5 etatu i mając niespełna 2-letnie dziecko też nie jest bułką z masłem, ale ratuje mnie na co dzień dobra organizacja pracy oraz determinacja, z jaką realizuję wszystkie swoje nawet najbardziej szalone plany. Zamiast tylko dawać "like" dla pomysłów różnych blogujących nauczycieli czy rodziców, zacznij je wprowadzać w życie, zmieniać czy wymyślać swoje własne, rozwijając tym samym twórcze myślenie. Kreatywna osoba musi być nie tylko szalona, ale i dobrze zorganizowana, ale przede wszystkim świadoma swojej własnej kreatywności.

#5 Szukaj inspiracji

Bardzo miło mi widzieć Ciebie w gronie swoich czytelników, ale jeżeli uważasz, że to wystarczy chcąc rozwijać kreatywność swoją, swoich uczniów czy dzieci, to jesteś w błędzie. Nawet sam William Shakespeare śledził poczynania Christophera Marlowe oraz innych twórców tamtych czasów, a Henry Ford podglądał pomysły innych gigantów motoryzacji. Ja również cały czas się szkolę, czerpię z pomysłów innych nauczycieli, uczę się od znajomych-rodziców, a nawet własne dziecko jest moim nieocenionym źródłem inspiracji. Staraj się mieć otwarty umysł, ćwiczyć swoją uważność (z ang. mindfulness) i szukaj pomysłów w nawet najbardziej trywialnych sytuacjach (np. w trakcie zakupów) czy przedmiotach codziennego użytku. Pamiętaj, że kreatywną osobą nie jest się raz na zawsze, a można stać się nią w każdym momencie swojego życia, o ile przestaniesz tylko wpisywać "kreatywność" na listę swoich postanowień noworocznych, a zaczniesz je realizować!

Który z powyższych kroków masz już za sobą, a który masz w planach na ten rok?

Po więcej inspiracji zapraszam na swoje profile na Facebook oraz Instagram, a już za tydzień przyjrzymy się bardzo ważnemu w dzisiejszych czasach tematowi, czyli czy / jak technologia wpływa na naszą kreatywność.